Đảo Phú Quốc năm nay đang trở thành một điểm du lịch “hot” của Việt Nam khi thu hút được nhiều khách du lịch tới tham quan. Tuy nhiên Vinpearl Phú Quốc đi vào hoạt động với nhu cầu lao động lên tới hàng ngàn người, khi hàng loạt dự án khách sạn, resort và khu nghỉ dưỡng sắp đi vào hoạt động khiến nguồn nhân lực làm du lịch trên đảo Phú Quốc càng trở nên khan hiếm hơn.
Trong 6 tháng đầu năm 2014, huyện đảo Phú Quốc đón khoảng 268.000 lượt du khách tăng 26% so với cùng kỳ năm ngoái. Trong đó, khách quốc tế đạt hơn 72.620 lượt người. Tổng doanh thu từ du lịch hơn 1.014 tỷ đồng, tăng 52,4% so với cùng kỳ. Tuy nhiên, hiện “đảo ngọc” này đang “đói” nguồn nhân lực khiến ngành du lịch tại đây đang khởi sắc nhiều khả năng sẽ bị “khựng” lại. Thống kê của Sở Văn hóa - thể thao và du lịch Kiên Giang cho biết tính đến cuối tháng 4-2014, toàn đảo Phú Quốc có 2.738 phòng lưu trú, tổng số lao động du lịch 2.057 người, quá thấp so với tiêu chuẩn chung đòi hỏi phải từ 1,3-1,8 lao động/phòng.
“Lò” đào tạo bất đắc dĩ
Ông Phùng Xuân Mai, tổng giám đốc điều hành resort bốn sao Sài Gòn - Phú Quốc, cho biết do doanh nghiệp dịch vụ khách sạn đi vào hoạt động gần như sớm nhất trên đảo Phú Quốc nên nơi đây nghiễm nhiên trở thành “lò” cung cấp nhân lực cho các resort, khách sạn ra sau. Tính đến nay Sài Gòn - Phú Quốc đã có 18 nhân sự quản lý trung, cao cấp chuyển sang doanh nghiệp khác. “Mỗi khi có một khách sạn, resort mới khai trương thì y như rằng chỗ tôi bị mất người. Mất nhân viên bình thường không sao, nhưng mất quản lý cấp cao là một tổn thất rất lớn đối với chúng tôi” - ông Mai chia sẻ.
Theo bà Nguyễn Thị Kim Cúc, trưởng phòng nhân sự resort Sài Gòn - Phú Quốc, để đào tạo được một nhân sự quản lý từ trung cấp trở lên tốn khá nhiều thời gian và chi phí. Cụ thể, một nhân viên bình thường tuyển dụng vào resort tối thiểu phải qua hai tháng thử việc và học việc. Sau đó tùy theo quá trình làm việc mà nhân viên sẽ được tái đào tạo tại chỗ, hoặc đưa đi đào tạo nâng cao trong nước rồi mới tới đào tạo ở nước ngoài. Theo tính toán sơ bộ, để có được một nhân sự từ cấp phó bộ phận trở lên phải tốn ít nhất hai năm với khoản chi phí lên tới hàng trăm triệu đồng.
Theo thống kê của Sở Văn hóa-Thể thao&Du lịch Kiên Giang, tính đến cuối tháng 4/2014, toàn đảo Phú Quốc có 2.738 phòng lưu trú với tổng số lao động du lịch 2.057 người (tương đương gần 0,75 người/phòng) trong khi tiêu chuẩn chung 1 phòng cần có 1,3-1,8 lao động. Việc thiếu hụt nguồn nhân lực khiến mỗi khi các doanh nghiệp lưu trú tiêu chuẩn 4-5 sao sắp sửa khai trương lại gấp rút tuyển dụng rồi đào tạo nhân viên phục vụ.
Ông Trần Đạt Duy, phó chủ tịch Hiệp hội Du lịch đồng bằng sông Cửu Long cho biết “Trong kinh doanh và phát triển du lịch, yếu tố con người quyết định tới 80% sự thành công. Anh có thể đầu tư nhà hàng, khách sạn, khu vui chơi, giải trí hiện đại, nhưng nếu không có con người thì giá trị của cơ sở vật chất chỉ đơn thuần là giá trị tài sản địa ốc, không thể tạo ra giá trị gia tăng mang đặc trưng ngành du lịch được”.
Mạnh ai nấy lo
Để giải “cơn khát” nhân lực làm du lịch, ông Mai cho biết resort Sài Gòn - Phú Quốc đã đầu tư trang bị hai phòng học quy mô nhỏ và vừa ngay trong khuôn viên. Ngoài chuyện trang bị kiến thức, kỹ năng cho nhân viên của mình, resort này cũng phối hợp với Trung tâm Giáo dục thường xuyên huyện Phú Quốc đào tạo nhân viên cho các doanh nghiệp du lịch khác. Tuy nhiên theo ông Trần Đạt Duy, phó chủ tịch Hiệp hội Du lịch đồng bằng sông Cửu Long, đây chỉ là giải pháp mang tính “chữa cháy”. “Ngay việc các doanh nghiệp lưu trú tiêu chuẩn bốn sao, năm sao sắp sửa khai trương mới gấp rút tuyển dụng rồi đào tạo nhân viên phục vụ đã thể hiện rõ tính cấp bách của vấn đề thiếu hụt nguồn nhân lực” - ông Duy nói.
Thông tin từ Công ty CP Vinpearl Phú Quốc (thuộc Tập đoàn Vingroup) cho biết để phục vụ khách sạn tiêu chuẩn năm sao 500 phòng sẽ khai trương vào cuối năm nay, doanh nghiệp này cần tới 1.500 lao động. Đến nay, sau hai đợt phối hợp với Trường CĐ Kinh tế kỹ thuật Kiên Giang phỏng vấn sàng lọc chỉ mới tuyển dụng để đào tạo được 220 nhân viên. Ông Hồ Minh Triết - hiệu trưởng Trường CĐ Kinh tế kỹ thuật Kiên Giang - cho biết việc Công ty CP Vinpearl Phú Quốc ký kết với nhà trường để tuyển dụng và đào tạo nhân viên mở ra một hướng đi rất mới trong việc giải bài toán nhân lực cho du lich Phu Quoc.
Ông Phùng Xuân Mai cho rằng sau nhiều năm đầu tư hàng chục nghìn tỉ đồng, cơ sở hạ tầng của đảo Phú Quốc đến nay có thể nói đã cơ bản hoàn thiện với sân bay quốc tế, cảng biển quốc tế, điện lưới quốc gia, đường giao thông quanh đảo, đường trục chính nam - bắc đảo... Những yếu tố nêu trên sẽ giúp nhiều dự án đầu tư xây dựng khách sạn, resort, khu nghỉ dưỡng cao cấp tăng tốc triển khai, đồng thời cũng thu hút một lượng lớn du khách trong nước và quốc tế. Nếu không có đủ nguồn nhân lực, nhiều khả năng du lịch Phú Quốc sẽ khựng lại và đây là điều rất không nên xảy ra.